Van de jaren ’90 tot nu: hoe fans de sport beleven

Voetbal is verreweg de populairste sport van Nederland. Echte Spartanen laten geen wedstrijd aan zich voorbijgaan en leven mee met de successen en teleurstellingen van hun club. Op het legendarische Kasteel is het nog altijd erg gezellig en het fanatisme straalt van de gezichten op de tribunes af. Tegelijkertijd zien we dat steeds meer fans de sport op een andere manier beleven. Door digitale ontwikkelingen is het mogelijk om wedstrijden en voetbalnieuws op een heel andere manier te volgen. Wat zijn de belangrijkste verschillen tussen fan zijn in de ’90 vergeleken met nu?

Moderne routines voor hedendaagse fans

In de jaren ’90 werd voetbal echt per moment beleefd. Tijdens wedstrijden in het stadion of de samenvattingen op de televisie zaten fans op het puntje van hun stoel. Tussendoor waren er natuurlijk wel krantenberichten en konden de standen van duels bijgehouden worden via teletekst. Maar er is wel een aanzienlijk verschil met de huidige tijd. Fans zijn via hun smartphone continu verbonden met hun favoriete club. En wie weet er nog dat je vroeger op een formuliertje kruisjes moet zetten om weddenschappen te plaatsen? Inmiddels gaat dat allemaal veel sneller en soepeler door gokken met Bitcoin en andere crypto. Er is veel meer variatie en het is zelfs mogelijk om te wedden op duels die al begonnen zijn.

Een andere relatie tussen spelers en fans

Via sociale media krijgen fans het idee dat ze rechtstreeks in contact staan met hun favoriete spelers. Dat levert mooie interacties op waarin fans en spelers de waardering die ze voor elkaar hebben uitspreken. Er zijn natuurlijk ook situaties waarin voetbalvolgers hun ongenoegen uiten of zelfs hatelijke berichten sturen. Dat is de keerzijde van constant met elkaar in verbinding staan. Maar over het algemeen staan fans nu wel dichter bij hun idolen dan voorheen het geval was. In de jaren ’90 was het stadion en een enkele open dag voor de meeste fans de enige plek om rechtstreeks in contact komen met hun geliefde voetballers.

Spelers zijn niet meer zo open als vroeger

Maar de ontwikkelingen lijken ook een averechts effect te hebben. Door de constante blootstelling hebben veel spelers de neiging om zich zoveel mogelijk af te sluiten. Interviews zijn lang niet meer zo spraakmakend als 30 jaar geleden. De sterren van de sport geven standaard antwoorden en krijgen uitvoerige mediatraining. Terwijl je voor de opkomst van sociale media spelers nog weleens op interessante uitspraken kon betrappen tijdens een interview.

Discussies verplaatsen zich naar het internet

In de jaren ’90 werd voetbal al uitgebreid besproken. Dat gebeurde op kantoren, in cafés, op scholen en in de supermarkt. Nog altijd is voetbal het favoriete gespreksonderwerp van veel Nederlanders. Maar een groot deel daarvan vindt nu online plaats. Fans van verschillende clubs beargumenteren waarom hun ploeg de beste is of eigenlijk had moeten winnen. Trotse Spartanen gaan een gesprek met een fan van Feyenoord bijvoorbeeld zelden uit de weg. Dat kan tot interessante gesprekken leiden, zolang iedereen het leuk en gezellig houdt. Helaas is dat niet altijd het geval wanneer de emoties hoog oplopen.

Voetbal is toegankelijker geworden

Nog niet zo gek lang geleden was het voor de Nederlandse voetbalfan niet eenvoudig om buitenlandse competities op de voet te volgen. Je kon al wel samenvattingen van bijvoorbeeld de Premier League kijken op Match of the Day van de BBC. Supporters volgden dan ook vooral hun eigen, lokale club. Ze waren fans voor het leven en naast Sparta was er niks anders. Dat type voetbalvolger bestaat nog steeds. Maar we zien ook een trend waarbij meerdere favoriete clubs gekozen worden. Dat heeft er mede mee te maken dat internationaal voetbal een stuk makkelijker te volgen is, wederom door de opkomst van het internet.

De romantiek van het voetbal is nog lang niet verdwenen

Door de gigantische financiële belangen en de macht van de rijkste clubs van de wereld is het voetbal ingrijpend veranderd. Vooral oudere fans kijken nog weleens met weemoed terug naar de goede oude tijd. Maar de sport is groter dan ooit en ook de kleinere clubs hebben meer fans dan ooit. Door de digitalisering wordt voetbal op een nieuwe manier beleefd, maar voor de fanatieke Spartanen in Het Kasteel en lokale cafés is de romantiek en de trots van het fan zijn nog lang niet verdwenen.